Polkozic » Specials » Kunst

Kunst en de ontwikkeling van kunst

Kunst en de ontwikkeling van kunst Voor zover we weten heeft de mensheid zich al zeer vroeg in de ontwikkeling omringt met kunst. Zo kennen we de grotschilderingen van bijvoorbeeld. Sulawesi in Indonesië van 40.000 jaar oud of de grotschilderingen in Frankrijk in de Grotte Chauvet Pont d’Arc. Ook weten we van geen enkele groep mensen, hoe geïsoleerd ze ook geleefd hebben, die geen vorm van kunst hebben. Dit moet toch wel aangeven dat kunst in ons bestaan als mensen een belangrijke rol heeft gespeeld en nog steeds speelt. Maar wat is kunst en hoe ontwikkelt kunst zich?

Van realisme naar abstract

Van de grotschilderingen tot aan de prachtige schilderijen van een Rembrandt of Van Gogh, kunst was in veel gevallen bedoeld als een representatie van een werkelijkheid of een herkenbare representatie van een legende/fantasie/wens. In veel moderne kunst zien we echter de link met dergelijke schilderijen uit vervlogen tijden niet meer terug. Als we kijken naar schilderijen met vlakken en strepen, kunnen we daar moeilijk een wekelijkheid achter voorstellen. Is dit dan nog wel kunst, is een veelgestelde vraag. Zijn schilderijen die er niet moeilijk uitzien om te maken en die geen link met de werkelijkheid of ons voorstellingsvermogen hebben, nog wel kunst? Zijn we niet te ver doorgedreven in het vervlakken, verpakken en vermommen van de bedoelingen van de kunstenaar in abstractie?

Waarom hebben we nu abstracte kunst?

Vragen naar de waarheid van kunst kennen eigenlijk geen ander antwoord dan wat de toeschouwer er van vindt. Is iets kunst? Dat bepalen wij met zijn allen als gemeenschap. Schijnbaar zit er dan dus toch iets in de verre abstracte kunst dat ons aantrekt, iets dat ons toch verbindt met het doel van de kunstenaar. Komt ook dat misschien uit ver vervlogen perioden, waarin kunst ook met ver geabstraheerde symbolen bestond? Ook hier weten we geen antwoord op. Is het misschien de uitvinding van het fototoestel waardoor we realistische kunst minder waarderen en abstracte kunst meer? Daar zit wellicht een kern van waarheid in. Niet alle kunst uit vroeger perioden is immers gemaakt met het doel om te verheffen; in veel gevallen werd kunst gewoon in opdracht gemaakt om een portret van iemand te hebben, op dezelfde wijze waarop we nu graag een foto van iemand willen hebben. Denk ook aan de nachtwacht van Rembrandt; dit schilderij is niet zozeer bedoeld als kunst, maar meer als groepsportret van een vereniging. Tegenwoordig zouden we een foto maken.

De ontwikkeling van kunst

De noodzaak van een realistische weergave is dus vervlogen, wat ruimte biedt voor ons onderbewustzijn, ons instinct, ons intellect en onze gevoelens. Kleuren roepen emotie op, vormen roepen emotie op, posities, geluiden, reliëf en symbolen beïnvloeden ons. Een abstract schilderij hoeft dus niks na te bootsen om een impressie te creëren; er hoeft geen schorpioen geschilderd te zijn om angst op te roepen, er hoeft geen bloem geschilderd te worden om rust op te roepen. Abstracte kunst kan ons beïnvloeden zonder een realistische weergave en weet ons te blijven boeien dankzij het gemis aan een realistische weergave. Steeds verder kunnen we ons verdiepen in het onrealistische en steeds meer kunnen we voelen en denken bij hetzelfde abstracte aangezicht. Kunst heeft zich daarmee dus zeker niet verarmd, maar ontwikkeld.
Andy Warhol: Pop Art

Andy Warhol: Pop Art

Het werk van Andy Warhol wordt door velen óf bewonderd óf geminacht. Hoe dan ook staat het tegenwoordig symbool voor de populaire popart stroming uit de jaren zestig en zeventig. De prijzen die voor d…
Authenticiteit en vervalsingen bij schilderijen

Authenticiteit en vervalsingen bij schilderijen

Authenticiteit binnen de kunst, en met name binnen de schilderkunst, blijft een ambigue begrip. Enerzijds lijkt het duidelijk; als een kunstenaar een schilderij heeft gemaakt dat nog niet eerder besto…
Bekende conceptuele kunstenaars uit de jaren zeventig

Bekende conceptuele kunstenaars uit de jaren zeventig

Hoewel conceptuele kunst niet ontstaan is in de jaren zeventig, kennen deze jaren wel het hoogtepunt van de conceptuele kunst. In deze periode is de concept art tot volle wasdom gekomen en is de term…
Concept art uit de jaren zeventig

Concept art uit de jaren zeventig

Concept art gaat als filosofie verder terug dan de jaren zeventig; men zou kunnen stellen dat Duchamp een van de eersten was die er mee begon. Toch kwam de echte explosie van de concept art pas eind j…
Creativiteit ontwikkelen bij leerlingen in een lesomgeving

Creativiteit ontwikkelen bij leerlingen in een lesomgeving

Creativiteitsontwikkeling in het onderwijs is hard noodzakelijk in een snel veranderende wereld, waarbij creativiteit een van de middelen is om het verdienvermogen van de toekomstige generaties te gar…
De gevolgen van de industriële revolutie voor de kunst

De gevolgen van de industriële revolutie voor de kunst

De industriële revolutie die in de 19e eeuw door Europa waarde, had niet alleen grote gevolgen voor de productiemogelijkheden en werkomstandigheden van die tijd, maar ook voor de kunst. Door de enorme…
De grootste en mooiste musea van Nederland

De grootste en mooiste musea van Nederland

Nederland heeft veel mooie en internationaal bekende kunststukken in beheer bij diverse mooie musea. Door het bezoeken van een musea als het Rijksmuseum wordt de rijke Nederlandse (kunst)geschiedenis…
De invloed van 19e eeuwse engineers op moderne architectuur

De invloed van 19e eeuwse engineers op moderne architectuur

De ijzeren constructies die veelvuldig in de 19e eeuw werden gebouwd door de engineers, waren bedoeld om de sterke groei in stedelijke populaties aan te kunnen. Zo bouwde men bruggen, treinstations, m…
De “Migrant Mother” van Dorothea Lange

De “Migrant Mother” van Dorothea Lange

De foto van de “migrant mother” van Dorothea Lange stelde een moeder voor die, met haar kinderen, door de Depressie van de jaren dertig gedwongen werd om als een zwerver door het leven te gaan. Deze f…
Edvard Munch: het expressionisme

Edvard Munch: het expressionisme

Edvard Munch wordt veelal bewonderd vanwege zijn zeer intense en aangrijpende schilderijen, waarvan `De Schreeuw` het bekendste is. Zijn kunst verteld ook veel over de persoonlijkheid en het leven van…
Han van Meegeren en zijn schilderij de Emmausgangers

Han van Meegeren en zijn schilderij de Emmausgangers

Het vervalsen van kunst is een criminele activiteit die altijd al heeft plaatsgevonden en is daarbij niet anders dan andere misdrijven: Het aantal niet ontmaskerde daders is groot. Meestervervalser Ha…
Han van Meegeren; meestervervalser

Han van Meegeren; meestervervalser

Han van Meegeren is een Nederlandse schilder die tegenwoordig voor hoge prijzen verkocht wordt, juist vanwege de vele vervalsingen die hij de wereld in gebracht heeft. Hoewel hij voornamelijk bekend s…
Het begrip authenticiteit

Het begrip authenticiteit

Het begrip authenticiteit stamt af van het Griekse woord “Authentikòs”. In het Latijn is het verwant aan het begrip auctor, dat initiatiefnemer, maker of schepper betekent. Hieruit blijkt dat niet all…
Het belang van 19e eeuwse engineering voor de architectuur

Het belang van 19e eeuwse engineering voor de architectuur

Het ontstaan van de moderne architectuur, welke veelal wordt gedomineerd door een veelheid aan glas en staal, heeft zijn wortels in de Modern Movement stijl. Deze stijl komt weer voort uit diverse str…
Joan Miro; één van de drie grote surrealisten

Joan Miro; één van de drie grote surrealisten

Joan Miró staat tegenwoordig bekend als een van de grote surrealisten, terwijl hij zich nooit officieel bij deze stroming aangesloten heeft. Toch heeft een van de grootste surrealisten uit die tijd, A…
Joseph Beuys: onconventionele en conceptuele kunst

Joseph Beuys: onconventionele en conceptuele kunst

Joseph Beuys kan met recht een van de grootste kunstenaars uit de tweede helft van de twintigste eeuw genoemd worden. Zijn onconventionele levensloop gecombineerd met zijn scherpe inzicht hebben voor…
Kunststromingen van de jaren zeventig

Kunststromingen van de jaren zeventig

Hoewel de jaren zeventig tal van interessante ontwikkelingen en gebeurtenissen kennen, worden deze in het collectief geheugen vaak in de meer uitgesproken jaren zestig geplaatst. Men kan de jaren zest…
Land art: De natuur als bron van de kunst

Land art: De natuur als bron van de kunst

Land Art is een kunststroming die zich ontwikkeld heeft eind jaren zestig en in de jaren zeventig. Kenmerkend voor deze stroming is dat deze kunst zich in de natuur afspeelt en op die wijze vaak lasti…
Le Corbusier en de herziening van de stad

Le Corbusier en de herziening van de stad

Le Corbusier heeft een grote faam verworven met zijn ideeën over de Stad van de Toekomst. Hij liet zich hierdoor inspireren door het futurisme, een stroming die de moderniteit met volle passie omarmde…
Marcel Duchamp en de herziening van kunst

Marcel Duchamp en de herziening van kunst

Marcel Duchamp zou als geen ander kunstenaar het volledige concept van kunst omvergooien. Waar de oude kunstenaars kunst voornamelijk gebruikten om hun technieken en kwaliteiten te laten zien via het…
Max Ernst; een surrealist die velen wist te inspireren

Max Ernst; een surrealist die velen wist te inspireren

Onder de grote surrealisten bevindt zich ook Max Ernst, een kunstenaar die zich uiteindelijk zou losmaken van de surrealistische groep door onenigheid met André Breton. Toch zou Max Ernst een grote in…
Pablo Picasso: Les Demoiselles d'Avignon

Pablo Picasso: Les Demoiselles d'Avignon

Pablo Picasso is momenteel een van de bekendste schilders ter wereld. Zijn werken brengen miljoenen op en musea pronken met de stukken die ze in huis hebben. Hij heeft in allerlei stijlen geschilderd;…
Performance art

Performance art

In de jaren zeventig komt naast de conceptuele kunst ook met name de performance art op. Deze vorm van kunst heeft als medium de voorstelling die gehouden wordt. Een dergelijke voorstelling kan allerl…
Raymond Loewy: 's werelds bekendste industrieel ontwerper

Raymond Loewy: 's werelds bekendste industrieel ontwerper

Het logo van EXXON, de SPAR en Shell, het Lucky Strike pakje, een zippo, het interieur van de Concore: al deze items zijn ontworpen door Raymond Loewy, een van de grootste industrieel ontwerpers die o…
Rembrandt van Rijn en authenticiteit

Rembrandt van Rijn en authenticiteit

Twee werken van Rembrandt van Rijn worden onderworpen aan de criteria van authenticiteit. Zijn deze werken authentiek, zijn er manieren om ze meer authentiek te maken of zijn de werken in feite niet m…
René Magritte; het uitdagen van de denkwijzen over kunst

René Magritte; het uitdagen van de denkwijzen over kunst

René Magritte wist als geen ander de vastgeroeste denkwijzen over kunst los te weken, door het constant uitdagen van de bestaande opvattingen en het constante oproepen van vragen. Zijn werk behoort nu…
Salvador Dali; het gezicht van het surrealisme

Salvador Dali; het gezicht van het surrealisme

Als een van de meest excentrieke schilders die de kunstwereld ooit gezien heeft, speelde Salvador Dali een belangrijke rol in de surrealistische stroming. Het surrealisme werd door hem als het ware op…
Surrealisme; antwoord op het paradigma van het interbellum

Surrealisme; antwoord op het paradigma van het interbellum

Als tegenbod tegen de burgerlijkheid en de stramme denkbeelden die de wereld in de oorlog hadden geworpen, ontstond in 1924 de surrealistische stroming. Het surrealisme zou in het interbellum een bela…
Verschil in waardering tussen authenticiteit en vervalsing

Verschil in waardering tussen authenticiteit en vervalsing

Han van Meegeren schokte de kunstwereld toen bekend werd dat diverse schilderijen die toegeschreven waren aan Vermeer, in feite van zijn hand waren. Deze schilderijen zijn tot de dag van vandaag nog s…
Gepubliceerd door Polkozic op 26-12-2015. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties